Serbest piyasa döviz kurları üzerinde yaşanan dalgalanmalar ve bundan dolayı oluşan ani kur farkı nedeniyle son dönemlerde artan ekonomik belirsizlik, Kur Korumalı Vadeli Mevduat Hesabı’nı en çok merak edilen ve konuşulan konulardan biri haline getirdi.
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan’ın son açıklamasına göre 2 Şubat 2022 tarihi itibarıyla kur korumalı TL vadeli mevduat hesaplarındaki tutar 281 milyar liraya yükseldi. Öte yandan, her geçen gün bu hesaplara talep daha da artmasına karşın birçok kişinin aklında çeşitli soru işaretleri var.
Kur korumalı vadeli mevduat hesabı açmadan önce bilmeniz gereken her şeyi sizin için bir araya getirdik. Tüm detaylarıyla bu hesap türünü incelemeden önce aklınızdaki soruları gidermek adına gelin, kur korumalı TL vadeli mevduat hesabını net bir şekilde tanımlayalım.
Kur Korumalı Vadeli Mevduat Hesabı ve Tanımı
Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Hesabı, Türk Lirası mevduatına belirlenen faiz oranında getiri sağlarken, USD, EUR ve GBP gibi yabancı para birimleri karşısındaki kur değişimlerine karşı değerini koruyan vadeli mevduat hesabıdır.
İşleyiş olarak temel vadeli mevduat hesaplarıyla benzer özellikleri taşıdığı söylenebilir. Klasik vadeli mevduat hesaplarında vade süresi, mevduat büyüklüğü vb. değişkenlere dayalı olarak faiz getirisi sağlanır. Yatırılmış mevduat, kur korumalı mevduat hesaplarında standart faiz getirisine ek olarak olası kur değişikliklerine karşı korunur.
Kur koruması, vadeli hesabın kapatıldığı tarihte döviz kurunun hesabın açılış tarihindeki döviz kurundan yüksek olması durumunda aradaki farkın banka tarafından karşılanmasını sağlar. Hesabın kapanış tarihindeki döviz kuru, açılış tarihindeki döviz kurundan düşük ise standart vadeli hesaplarda olduğu gibi faiz getirisi direkt olarak hesap sahibine aittir.
Örnek vermek gerekirse:
Kur Değişimi Faiz Getirisinden Yüksek İse
Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
Hesap bakiyesi tutarı: 100.000 TL
Vade: 180 Gün
Örnek yıllık hesap faiz oranı: %20
Alınacak net faiz: 10.000 TL
Vade sonunda döviz kuru: 1 USD = 15 TL
Kur artışından kaynaklı elde edilecek getiri: 50.000 TL
Aradaki 50.000 – 10.000 = 40.000 TL’lik tutar, kur değişiminin oluşmasından dolayı, yatırımı yapan kişinin hesap bakiyesine yansıtılacaktır.
Kur Değişimi Faiz Getirisine Eşit veya Düşük İse
Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
Hesap bakiyesi tutarı: 100.000 TL
Vade: 180 Gün
Örnek yıllık hesap faiz oranı: %20
Alınacak net faiz: 10.000 TL
Vade sonunda döviz kuru: 1 USD = 9.8 TL
Negatif yönde kur değişiminden dolayı 10.000 TL’lik standart faiz getirisi, yatırımı yapan kişinin hesap bakiyesine yansıtılacaktır.
Kur Korumalı Vadeli Mevduat Hesaplarının Özellikleri Nelerdir?
Kur korumalı vadeli mevduat hesaplarının özellikleri ve hesap açma alt limiti bankadan bankaya değişkenlik göstermektedir. Ana hatlarıyla özetlemek gerekirse, bu hesabın temel özellikleri şöyle sıralanabilir:
- Sadece banka müşterisi olan gerçek kişiler için açılabilmektedir.
- 3, 6, 9 ay ve 1 yıl vadelerde yalnızca TL olarak açılabilmektedir. Vadenin son gününün tatil gününe denk gelmesi durumunda, vade sonu ilk iş günü olarak değerlendirilir.
- Hesap açılırken TL mevduat faizi belirlenir ve vade sonunda faiz getirisi kur değişimi ile karşılaştırılarak yüksek olan getiriden nemalandırılmaktadır.
- Kur korumalı vadeli mevduat hesaplarının asgari faiz oranı üzerinden TCMB tarafından belirlenen politika faiz oranı uygulanır.
- Hesap açılışında kura endekslenecek USD / EUR / GBP döviz cinsi seçimi yapılır.
- Vade sonu geldiğinde, hesabın faizli bakiyesi ile vade başlangıç ve bitiş tarihi arasındaki kur farkı kıyaslanır, daha yüksek olan tutar hesaba aktarılır.
- Hesap açılış ve vade bitiş tarihlerinde TCMB’nin günlük olarak saat 11 00 olduğunda açıkladığı USD / EUR / GBP alış kuru baz alınacaktır.
- Mevduat faizi getirisi, kur farkından kaynaklanacak kazançtan fazla ise mevduat faiz getirisi hesaba yansıtılır.
- Vade sonunda hesapların vadesi yenilenmez, ve direkt olarak kapatılır.
- Kapatılan hesaptaki para otomatik olarak vadesiz hesaba aktarılır.
- Gelir vergisi stopajı uygulanmamaktadır.
Kur Korumalı Vadeli Mevduat Hesabından Kimler Faydalanabilir?
Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Hesabından yalnızca Türkiye’de yerleşik gerçek kişiler (Yurt dışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil olmak üzere, Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan kişiler) faydalanabilir.
Kur Korumalı Vadeli Mevduat Hesabı, Vade Öncesi Kapatılırsa Ne Olur?
Hesabın vade öncesi kapatılması durumunda, kur koruma desteğinden faydalanması mümkün değildir.
Bu durumda oluşabilecek en iyi senaryo, vadeli hesap açılışı sırasında yatırılan mevduatın olduğu gibi geri çekilmesiyle oluşur. Bu senaryo, hesabın açıldığı tarihteki döviz kuru, hesabın kapatıldığı tarihte açıklanan kur değeriyle eşit veya daha yüksek olması durumunda gerçekleşir.
Oluşabilecek en kötü senaryo ise hesap açılışında yatırılan mevduattan daha az bir tutarın geri çekilmesiyle oluşur. Bu senaryo, hesabın açıldığı tarihteki döviz kuru, çıkış yapılan zamandaki kurdan daha yüksek olması durumunda gerçekleşir.
Örnek vermek gerekirse:
20.000 TL ile hesabı açtığınızı ve USD kurunun hesap açılışında 10 TL olduğu varsayılırsa, paranın dolar karşılığının 2000 USD olduğu söylenebilir. Vade öncesi çıkış yapılırsa, ve USD kuru 11 TL ise, 2000 USD’ye gelen karşılık 22.000 TL olmaktadır ve yalnızca yatırım yaptığınız anaparayı, yani 20.000 TL’yi geri çekebilmektedir.
Veya;
20.000 TL ile hesabı açtığınızı ve USD kurunun hesap açılışında 10 TL olduğu varsayılırsa, paranın dolar karşılığının 2000 USD olduğu söylenebilir. Vade öncesi çıkış yapılırsa, ve USD kuru 9 TL olur ise, 2000 USD’ye gelen karşılık 18.000 TL olmaktadır. Bu durumda sadece 18.000 TL geri çekebilirsiniz ve dolayısıyla 2.000 TL zarar etmiş olursunuz.
Yatırımlarınızı En Verimli Şekilde Yönetin
Yatırımcılar için en önemli konulardan biri piyasayı doğru okumak ve doğru karar verebilmektir. Bunun için doğru bir yatırım aracı seçtiğinizden emin olmak son derece önemlidir.
ForInvest, sunduğu fiyat & haber alarmı, piyasa verileri, derinlik analizi, kademe analizi, aracı kurum & banka desteği gibi özellikleriyle yatırımlarınızı en verimli şekilde yönetebilmeniz için gerekli olan tüm araçları sağlar.
ForInvest uygulamasını akıllı telefonlarınıza indirerek dilediğiniz an, dilediğiniz yerden yatırımlarınızı kolayca yönetebilirsiniz.
Borsa ve yatırım dünyasıyla ilgili daha fazla konuyla ilgili bilgi almak ve fikir edinmek için sizler için hazırladığımız blog sayfasını ziyaret edebilir ve diğer makalelere göz atabilirsiniz.